ZFS'yi Çalışma Ortamına Kurmak

ZFS dosya sistemini işletim sistemi üzerinde kullanmak için OpenZFS'yi edinmeyi anlatmaktadır. Esasen FreeBSD, Linux detaylı anlatılmışken, OSX ve Windows desteğine dair yüzeysel bilgi verilmiştir.

ZFS'yi Gerçek Ortamda Kullanmak

ZFS'nin Kurulumu ZFS daha öncesinde belirttiğim gibi Oracle tarafın yürütülen Solaris ZFS ve açık kaynak kodlu olarak devam ettirilen OpenZFS projesi ile devam etmekte. Bu kitapta esas olarak OpenZFS kurulumu anlatılmıştır.

FreeBSD Üzerinde ZFS Kullanmak

FreeBSD öntanımlı olarak iki dosya sistemi kullanmaktadır. Bunlardan birincisi UFS diğeri ise ZFS'dir. ZFS dosya sistemi kurulum aşamasında hedef dosya yöneticisi olarak kullanılabilir. Benim kişisel olarak kullandığım FreeBSD sürümlerinden 11 ve sonrası sürümleri ZFS dosya sistemini direk kernel kodu ile getirmekte. FreeBSD ve türevlerinde tek yapmamız gerek /etc/rc.conf dosyasını düzenlemek. Bu iş için bu dosyanın sonuna zfs_enable=\"YES\"" şeklinde bir ekleme yapmamız yeterlidir. Veya bunun yerine aşağıdaki komutu kullanmanız yeterli:

# echo "zfs_enable=\"YES\"" >>/etc/rc.conf

Linux Distrolarında ZFS Kullanmak

OpenZFS FreeBSD haricinde Linux çekirdeği için de modul destei getirmekte ancak Linus Torvalds bu modulu açıkça linux çekirdeğinin içerisine eklemedi. Bunun da bazı sebepleri var.

ItFoss haber sitesinde de paylaşılan Linus Torvalds'ın açıklamasında, başta anlattığım yazılım lisansının Linux kernelinin lisansı olan GPL ile uygun olmaması sebebiyle bu modül maalesef resmi olarak eklenmedi ve Torvalds bunu eklemeye de bir miktar imtina ediyor. Bunun da bazı sebepleri elbette var.

Bu sebepleri bir yana bırakırsak ZFS paketi pek çok Linux dağıtımında da paketlenmiş ve ZFSonLinux organizasyonun sağladığı depolarla veya resmi depolarla dağıtılmakta.ZFSonLinux web sitesinden kendi sisteminiz için sağlanmış dağıtım paketlerini elde edebilirsiniz. Ancak bu kılavuzda Debian/Ubuntu ve Fedora için nasıl kurulacağı aktarılmıştır.

Debian/Ubuntu Dağıtımlarında OpenZFS Kurulumu

Debian ve Ubuntu dağıtımları için aşağıdaki adımları kullanarak kurulum yapabilirsiniz. Bu işlemleri yaparken root kullanıcısı olmayı unutmayın.

Paketleri Debian ve Ubuntu'nun depolarından aynı isimle bulabilirsiniz ve dağıtımınızın ana deposundan kurabilirsiniz.

~# apt install --yes --no-install-recommends zfs-dkms 
~# apt install --yes zfsutils-linux

Bu aşamaların bitmesinin ardından zfs kernel modülünü etkinleştirmeniz gerekmekte:

~# modprobe zfs

Bu aşamanın ardından zfs komutunu kullanabilirsiniz.

Fedora için OpenZFS Kurulumu

Başlangıç için ZFS deposunu Fedora sistemimize ekleyelim.

~# dnf install https://zfsonlinux.org/fedora/zfs-release$(rpm -E %dist).noarch.rpm
~# gpg --import --import-options show-only /etc/pki/rpm-gpg/RPM-GPG-KEY-zfsonlinux
pub   rsa2048 2013-03-21 [SC]
      C93AFFFD9F3F7B03C310CEB6A9D5A1C0F14AB620
uid                      ZFS on Linux <[e-mail]>
sub   rsa2048 2013-03-21 [E]

ZFS modülünü kuralım ve modülü aktive edelim.

Eğer ki sisteminizde öncesinde zfs-fuse paketi kurulu ise zfs paketini kurmak için zfs-fuse yerine zfs paketini seçelim.

~# dnf swap zfs-fuse zfs

Şimdi ZFS deposundan zfs paketini kuralım ve modülü aktive edelim.

~# dnf install zfs 
~# modprobe zfs

MacOS X Üzerinde ZFS Kullanmak

ZFS on OS X indirme sayfası üzerinden işletim sisteminize uygun paketi seçerek kurmanız yeterlidir.

Windows Üzerinde ZFS Kullanmak

Windows üzerinde ZFS için bir test yapmadım ancak ZFS On Windows projesi ile kurulumun mümkün olduğu belirtilmiş. ZFS on Windows github sayfasından OpenZFSOnWindows-release-*.exe kurucusunu kullanarak kurabilirsiniz.